a

HOOFDSTUK IV (vervolg) Op de rivier   Een schok voer door Maertens lichaam. En in eens zag hij het helder in, hoe laf, hoe wreed, hoe goddeloos het was, dat mensen als de Meester en zijn vrouw werden belaagd en vervolgd. En dat deed de Keizer! Dat deed de Kerk! Neen, hij twijfelde zelfs niet op dit ogenblik, of de Kerk wel het recht had, om te vuur en te zwaard tegen de ketters op te treden — hij was...

HOOFDSTUK V De verstoorde samenkomst van de wederdopers   De schemering van de avond was reeds overgegaan in het vale schijnsel van een novembernacht zonder maanlicht, toen Maerten Willems de veerboot op haar plaats vastlegde. Zonder iets te zeggen, sprong hij op de wal, waar hij bleef staan, tot ook de beide reizigers de boot verlaten zouden hebben. “Dat stilzitten in een open boot is niet heel bevorderlijk voor de lenigheid van iemands armen en benen, — hoorde hij de...

HOOFDSTUK XV   “Zij rukken aan met opengesperde mond …”   Juan Perez de Savedra, de man, die wist te huichelen en voor geen veinzerij terugdeinsde, zo hij slechts tot zijn doel kon komen, had tegenover Anneke Jansz in zoverre waarheid gesproken, dat hij een dienaar en afgezant van de Inquisitie was. Voor hem ook gold de stelregel, dat jegens een ketter alles geoorloofd was: men mocht hem misleiden en verraden, men kon hem kerkeren en op de pijnbank uitstrekken...

HOOFDSTUK XVI Het vonnis van de dood   Baljuw en schepenen van de stad Rotterdam waren wederom in het huis van Laurens Jacobsz Minnebeek bijeen. Zo juist had schepen Arentsz het woord gevoerd. Met een stem, die trilde van verontwaardiging, had hij de ervaring van de monnik verteld. En in toorn had hij de magistraat gevraagd, of deze de beledigingen, die gewijde man aangedaan, ongestraft kon laten. “Neen!” — zo was zijn laatste uitroep. — “Dat mag u niet. De...

HOOFDSTUK XVII Folteringen van de verrader   Het huis, dat koopman Hans in de Wijn Straet bewoonde, was door dezen, gelijk het van hem als welgesteld man verwacht kon worden, voorzien van alle weelde en gemakken, die aanvang van de zestiende eeuw bood. Twee grote hangende kandelaars met ieder vier armen, ten dele zwart geverfd en ten dele verzilverd, hingen af van de door zware balken gedragen zoldering van het vertrek, waar Hans zich bij voorkeur ophield. Onder de grote...

HOOFDSTUK XVIII Nu komt hi selve! …   Sinds hij bij het afscheid van de monnik was tegenwoordig geweest en diens over Anneke uitgesproken vervloeking had gehoord, was Lambert, de cipier, van de stilzwijgende bewaker, die met weerzin jegens zijn gevangenen vervuld scheen, veranderd in een deelnemende vriend. En eerst aan Anneke en daarna op haar verzoek ook aan de oude Christine vertelde hij, wat hij in en buiten de gevangenis vernam. Er waren burgers, zo zei hij, die verbolgen...

HOOFDSTUK XIX Het testament van Anneke   Toen Lambert Anneke verlaten had, bleef zij langen tijd in diepe gedachten verzonken. Haar ogen staarde omhoog, naar het kleine versterken, dat doorgang verleende tot het vale daglicht van de januari-morgen. Duimdikke ijzeren staven waren in de lengte en in de breedte voor dit venster stevig in de muren bevestigd, opdat de daar binnen opgeslotenen bij mogelijke pogingen tot ontvluchting weerhouden zouden worden. Maar die staven konden toch de ziel niet belemmeren, om zich tot...

HOOFDSTUK XX Een vrome heldin en navolgster van Jezus Christus   De dag, door baljuw en schepenen van Rotterdam voor de terechtstelling van de twee ketterse vrouwen bepaald, de 24e januari 1539, was aangebroken. Reeds in het vroege morgenuur heerste er ongewone drukte in de straten en hoe meer het naar de middag liep des te voller werd het over de weg, waarlangs de twee Herdoopten naar buiten de stad zouden geleid worden. Niet alleen stedelingen waren het, die van...

HOOFDSTUK XX (vervolg) + AANHANGSEL Een vrome heldin en navolgster van Jezus Christus   Voor Hans was de nacht in grote onrust voorbijgegaan; een onrust, die aanwakkerde tot een ongekende hoogte, toen hij ’s morgens opstond. Hevige pijnen kwelden zijn lichaam, maar deze smart-aandoeningen waren gering vergeleken bij de angst, die zijn ziel doorstond. De 24e januari 1539 … de sterfdag van Anneke … “… Moordenaar! Moordenaar van Anneke! Moordenaar van haar onschuldig kind! …” Het was, of van uit...