De tweede zendingsreis van de apostel Paulus (4)

In enkele artikelen begeleiden wij de apostel Paulus op zijn tweede zendingsreis. Ditmaal treffen wij hem in Thessalonika en Berea aan, waar er heel verschillende reacties op zijn prediking zijn.

Thessalonika en Berea – de prediking en haar ontvangst

Lezen Handelingen 17:1-15.

Na de verschillende belevenissen van geluk en leed, bekeringen en vervolgingen in Filippi, komt Paulus met zijn begeleiders naar Thessalonika en drie weken later naar Berea. Daar onderhield hij zich toen met de Joden telkens in de synagoge.

Inhoud en grondslag van het onderwijs

Deze bespreking van de apostel met de Joden in de synagoge komt overeen met een gewoonte van Paulus in dubbel opzicht – wat de plaats van zijn prediking en de inhoud van zijn boodschap betreft. De plaats was de synagoge en de inhoud van zijn boodschap was Jezus Christus. Steeds weer zocht hij eerst de synagoge op wanneer hij in een stad kwam, waar hij voor die tijd niet geweest was. Want daar trof hij de mensen aan, die op zijn minst een uiterlijke betrekking tot God hadden – Joden, die hij met het Christendom vertrouwd maken kon. En zijn boodschap was natuurlijk de Heer Jezus, want voor Hem achtte hij alles voor schade en drek (Filippi 3:8)!

Altijd dan, wanneer de Joden de boodschap die Paulus hen bracht, afwezen en met actieve tegenstand begonnen, verliet Paulus de synagoge en zocht een andere plaats voor het doorgeven van zijn boodschap. In Efeze bijvoorbeeld verwisselde hij de synagoge voor een school (vergelijk Handelingen 19:9). Maar de inhoud van zijn boodschap heeft hij nooit veranderd. Hij heeft altijd van de Heer Jezus gesproken en de grondslag voor zijn onderwijzingen waren de Schriften van het Oude Testament (vergelijk Handelingen 17:2).

Wat was nu precies de inhoud van zijn boodschap? Hij sprak:

• van het lijden van Christus
• van Zijn dood en
• van Zijn opstanding1

Daartoe bewees hij uit de Schriften van het Oude Testament dast deze Jezus, die gestorven en opgestaan is, de in het Oude Testament beloofde Christus (of Messias) is. En juist dit laatste punt wekte de toorn op van de Joden!

Deze Jezus is de Christus

Paulus wist dat deze verklaring het geweten van de Joden zou aanspreken. Daarmee werden zij voor een beslissing gesteld. Of zij moesten toegeven dast zij de Messias aan het kruis gebracht hadden, of zij moesten de boodschap compleet afwijzen. In het eerste geval zou ook voor hen de weg vrij geweest zijn, de reddershand van de Heer Jezus in geloof aan te nemen. Maar daartoe waren zij in het algemeen te trots. In het tweede geval bleef voor hen geen reddingsmogelijkheid. Om hun eigen eer te redden, moesten zij Paulus daarom uitschakelen en hem tot zwijgen brengen. Daarmee wezen zij de uitgestrekte hand van God af en verloren iedere mogelijkheid de genade van God te ervaren.

Ook vandaag nog stelt de boodschap van de Heer Jezus ieder mens voor een persoonlijke beslissing. Hebt u die beslissing al genomen?

De toorn van de Joden werd nog extra opgewekt. Daar kwam deze prediker Paulus en inderdaad sloot zich een grote meningte bij hem aan. Daarom stellen zij alles in het werk dat Paulus van het toneel verdwijnt. Zij kwamen zelfs naar Berea om Paulus ook van daar te verdrijven. Zo zette Paulus de reis verder voort en kwam tenslotte in Athene.

Hoe horen

Zowel in Thessalonika als ook in Berea waren er toch ook Joden, die geloofden. Juist bij de Bereeërs kennen wij vier mooie kenmerken hoe met de boodschap van Paulus omgegaan werd.

Deze kenmerken moesten ook ons kenmerken, wanneer wij het Woord van God lezen of naar de verkondiging van dit Woord luisteren. Hoe vaak doen wij het anders en spreken na een prediking uitvoerig over dat, wat ons niet beviel. Of het ons bevallen is of niet, is echter niet de maatstaf. De vraag is, wat God ons te zeggen heeft. Wanneer wij slecht daarover spreken, verliezen wij de zegen die God ons toegedacht had. Het gaat er niet om blindelings en gedachtenloos alles aan te enmen. Dat hebben de Bereeërs ook niet gedaan. Maar het gaat om de juiste houding, waarin wij het gehoorde aannemen en verwerken. Dan kunnen wij veel leren van de mensen uit Berea!

a. Opnemen met bereidwilligheid

De Bereeërs wezen Paulus niet af – noch uit principe noch op grond van de zwakheid van zijn optreden noch op grond van de traagheid het eigen leven te veranderen. Zij hoorden toe en namen het Woord aanvankelijk in de eerste plaats bereidwillig aan.

b. Dagelijks daarmee bezig zijn

Zij onderzoeken dit dagelijks. Het was geen eenmalige actie, het was geen strovuur, maar een zaak die zij met passende energie en grondigheid behartigden. Elke dasg onderzochten zij de woorden die zij van Paulus gehoord hadden. Hoe staat het met ons dagelijks bijbellezen?

c. Aan de hand van de Schriften onderzoeken

Noch namen de Bereeërs deze boodschap aan, zonder daarover na te denekn, noch wezen zij deze af op grond van hun eigen overleggingen en ervaringen. Deze staan ons zo vaak in de weg! Neen – de Bereeërs onderzochten de Schriften. Dat was de maatstaf die zij voor de woorden van de apostel aanlegden. Het Woord van God, de Bijbel, is de enig geldige en betrouwbare maatstaf. Aan de hand van deze maatstaf mogen en moeten wij elke verkondiging en elke prediking beoordelen.

d. Bereidheid tonen het Woord aan te nemen

Na zorgvuldig onderzoek van de Schriften kwamen de Bereeërs tot de conclusie, dat Paulus de juiste boodschap verkondigde. Er bleef voor hen slechts een slotsom – zij geloofden deze boodschap en daarmee de Heer Jezus. Nu waren zij gelukkige kinderen van God, gered van de toorn van God! Wat moet eigenlijk gebeuren, zodat wij de woorden van God aannemen, die Hij ons bij het lezen van de Bijbel, in een Bijbelbespreking of bij een een Bijbelconferentie zeggen laat? Is de eenvoudige boodschap genoeg of gelijken wij op de man uit Jakobus 1:23-24, die de boodschap hoort, maar niet doen wil? God spreekt tot ons, opdat wij ons leven in overeenstemming daarmee inrichten. Hij wil niet graag tevergeefs tot ons spreken!

Broederlijke zorg

Zowel in Thessalonika als ook in Berea bewees zich het geloof van hen, die de boodschap aangenomen hadden, zeer spoedig als echt. Zonder rekening te houden met persoonlijke nadelen, waren de gelovigen bereid de apostel Paulus en zijn begeleiders te helpen. Zij zonden hem van van Thessalonika naar Berea, en van daar begeleidden zij hem tot aan Athene.

Hun geloof bewees zich daardoor als echt, dat zij liefde tot de apostel hadden en dit met daden bewezen. Dat is een duidelijk teken daarvoor, dat werkelijk nieuw leven aanwezig is, want dit leven toont zich daarin, dat het God en de broeders liefheeft.

Christian Rosenthal

Geplaatst in: Christendom
© Frisse Wateren, FW