… en hoe moeten wij ons als christenen gedragen?

Deel I

Inhoud:

• Wat is carnaval*?

• Wat zegt de bijbel?

• Hoe moeten wij ons als christenen gedragen?

• De wezenlijke kern

Wat is carnaval?

De term “carnaval” komt waarschijnlijk van het Italiaanse ‘carne vale’, wat zoiets als ‘vlees, leef wel’ betekent. Het beschrijft een feest voor de vastentijd, dat vooral in de katholieke gebieden wordt gevierd. Het is voor veel leden van de katholieke kerk een tijd van voorbereiding op Aswoensdag als de eerste dag van de vastentijd. “Op Aswoensdag is alles voorbij” wordt er in een lied gezongen, waarmee bedoeld wordt, dat nu de periode van vasten en boetedoening begint; een tijd waarin de leden van de katholieke kerk of de Oosterse Kerk zichzelf opgelegd hebben om minder te eten of bijvoorbeeld geen vlees te eten en geen alcohol te drinken. Deze tijd duurt dan meestal tot Pasen. Het vasten en berouw gebeuren vooral met betrekking tot Pasen, een feest dat in het bijzonder de dood en opstanding van Christus als thema heeft. Het hoogtepunt van de carnaval wordt na ‘carnavalsnacht voor vrouwen’ (op donderdag vóór carnavalsmaandag), met regionale verschillen, op carnavalsmaandag of carnavalsdinsdag bereikt. Op deze dagen vinden ook in verschillende steden optochten met praalwagens en carnavals-evenementen plaats. De meeste acteurs dragen daarbij speciale carnaval kostuums.

Wanneer de exacte oorsprong van dit feest was, is niet helemaal zeker te bewijzen. Het lijkt zeker dat het op bepaalde praktijken van de katholieke kerk teruggaat. De protestanten konden na de Reformatie met deze gewoonte niets beginnen, en dus werd hij voor de protestanten niet gehandhaafd. Het wordt betwist of de vieringen naast religieuze verwijzingen ook in de Germaans-heidense riten, de vruchtbaarheidscultussen** en de verdrijving van de winter hun wortels hebben.

Toen de vastentijd nog strenger dan vandaag werd gehouden, werden de twee of drie dagen voorafgaand aan Aswoensdag, bekend als vastenavond of carnavalsmaandag en vastendinsdag met spelen, sportwedstrijden, dans en algemeen feesten gehouden. De Duitse term “Fastnacht” betekent “nacht vóór vasten”: Bij de festiviteiten tijdens de vastennacht moest oorspronkelijk het voedsel worden opgebruikt, die niet tijdens de vasten kon worden gegeten.

Voor velen heeft dit feest noch iets met Germaanse heidense riten noch iets met de katholieke traditie van vasten te maken, en ze vieren dit feest om gewoon plezier te hebben. Anderen vieren het om eens een keer echt uit hun dak te kunnen gaan – eens iets te doen, wat men anders niet mag; daarom waarschijnlijk ook de verkleding.

Wat zegt de bijbel?

Het is zoals met zo veel feesten in de christenheid, dat de Bijbel daarover niet direct iets zegt. We worden als christenen ook nergens in de Schrift bevolen, een bepaalde vastentijd te houden, of toegelaten om eens heel losbandig te leven en “eens heerlijk uit de band te springen”.

Toch heeft ook dit feest, althans in het katholieke deel van de christenheid een zekere waarde gekregen, en ziet men bij carnaval de parochianen op pelgrimstocht naar de kerkzaal gaan, om uitgelaten samen te zijn. Vanuit bijbels oogpunt is dit gedrag beslist af te wijzen. Niet dat het de christenen verboden zou zijn om gelukkig te zijn of bij een gezamenlijke maaltijd in een aangename sfeer samen te zijn – zie Lukas 15, waar de verloren zoon thuis  kwam (dit is natuurlijk slechts een onderdeel van een gelijkenis!) – Maar de Bijbel spoort ons indringend aan om ons niet aan wijn te bedrinken en losbandige feesten te vieren (zie Ef. 5:18: “En wordt niet dronken van wijn, waarin losbandigheid is”).

In Efeze 5 vers 3-4 staat: “Maar ontucht en alle onreinheid of hebzucht, laten die onder u beslist niet genoemd worden, zoals het heiligen past, en evenmin oneerbaarheid, dwaze praat en lichtzinnige taal, die onbehoorlijk zijn; maar veelmeer past dankzegging”. Deze passage uit de bijbel zegt duidelijk wat we moeten denken van de humoristische toespraken van het spreekgestoelte – een (bier)vat – en het daarbij horende domme geklets, om maar niet te spreken over de vele buitenechtelijke intieme contacten in deze tijd ; overigens, een Woord dat we ook rustig kunnen toepassen op ons dagelijks leven, niet alleen in dergelijke extreme situaties! Denken we nog aan een ander voorbeeld: Bij carnavalsnacht voor vrouwen wordt heel bewust op een ten dele onbevangen wijze de goddelijke orde van de schepping met haar rolverdeling omvergehaald en veranderd – een dramatische opstand tegen God.

Hoe moeten we ons als christenen gedragen?

Eigenlijk kan men deze vraag heel snel beantwoorden en zeggen: Daar is toch geen twijfel over, wel? – Zolang men geen kinderen heeft, zal deze vraag waarschijnlijk eigenlijk voor elke serieuze christen wel eenvoudig te beantwoorden zijn. Maar wat, wanneer de kinderen uit het kinderdagverblijf komen en niets liever willen dan zich verkleden? Wat, wanneer de kinderen niet tevreden zijn met de pogingen van de ouders om zich op vrijwillige basis daarmee niet bezig te houden? Het hart van elke moeder begint  ten laatste te bloeden, wanneer de kinderen met grote ogen voor hun moeder staan en zeggen: “Alsjeblieft, mama!”

Wat kan men doen? Nou, zeker is ook hier geen wondermiddel, en uiteindelijk moet elke familie deze zaak serieus in gebed brengen en de Heer om hulp vragen. Want een viering van een kinderdagverblijf en een normaal carnavals-evenement zijn op geen enkele wijze met elkaar te vergelijken. Zolang de kinderen nog erg klein zijn en voor een uitleg, wat carnaval betekent nog geen begrip hebben, hoeft u naar onze mening niet gelijk alle registers van het ouderlijk gezag open te trekken. Sommige kinderen verkleden zich graag, en ze weten enerzijds niets van een vastentijd of een paus Gregorius I, die  op Aswoensdag een askruisje op het voorhoofd van de gelovige tekent en daarbij een gebed uitspreekt, en ze hebben aan de andere kant ook geen begrip van de zonden in de volwassen wereld.

Maar er komt een tijd wanneer de kinderen groter en meer verstandiger worden en zeker kunnen begrijpen, waarom carnaval een festival is dat nooit tot eer van de Heer kan zijn. En ze leren begrijpen waarom het een feest is, dat zelfs heel gruwelijk is in Gods ogen. Want op geen enkel feest van het jaar wordt zoveel gedronken, gespot en zoveel ontucht en overspel bedreven. En ze zijn ook in staat om te begrijpen dat, hoewel op hun leeftijd verkleden nog een onschuldig spel is, datzelfde verkleden bij volwassenen toch vaak als een mogelijkheid gebruikt wordt, om niet herkend en ongezien de ergste zonden te begaan, die men zonder vermomming misschien nooit gedaan zou hebben. Dan zal het  voor hen logisch zijn, dat ze aan deze activiteit niet meer willen meedoen.

Overigens waren er ook mensen in de bijbel die zich vermomden: Jakob – om de zegen van zijn vader op slinkse wijze te verkrijgen (Gen. 27); Tamar – om verkleed als prostitué haar schoonvader te verleiden (Gen. 38); Saul – om niet herkend naar een occulte bijeenkomst te gaan (1 Sam. 28). Al deze mensen verkleden zich eigenlijk om te zondigen. Ze gebruiken daarvoor een “andere identiteit”. Handelen wij soms ook zo? Of hebben we het verlangen, misschien zelf ook eens zo te handelen? Zijn bij ons situaties waar we onze identiteit willen veranderen, om ons zo voor de mensen of zelfs voor de ogen van God te verbergen, om onopgemerkt te zondigen?

Maar terug naar onze kinderen: Vaak wordt ook geprobeerd om onze kinderen in dergelijke situaties, waar ze het gevoel  hebben dat ze iets moeten opgeven, een ​​alternatief te bieden. Wanneer een carnavalsfeest op het kinderdagverblijf of op school komt, waaraan de kinderen niet hoeven deel te nemen, dan zou je bijvoorbeeld met ze kunnen gaan zwemmen of bij mooi weer naar de dierentuin gaan. Als het kind zich een keer zou willen verkleden, dan kunt u ook op een andere dag van het jaar eens een aantal kinderen uitnodigen en hun verschillende kledingstukken geven, zodat ze zich verkleden kunnen. Dat hoeft immers niet perse carnaval te zijn.

Christenen zijn het zout van de aarde en moeten de vuiligheid, die zich overal uitbreidt, tegengaan. Voor christenen is carnaval is een unieke kans om niet deel te nemen aan deze activiteit. En als we dan worden bespot? Welnu, Gods Woord zegt dat dit alles Zijn genade is. Want God heeft ons uitgekozen om voor de mensen om ons heen een ​​getuige te zijn. Als we ons overal aanpassen en overal aan meedoen, waar is dan het getuigenis? De apostel Petrus zegt zoiets als: Waar is de heerlijkheid als wij volharden? Is het als wij zondigen en aan dezelfde begeerten toegeven? Nee. Maar als we goed doen en lijden en niet meedoen, dan betekent het: “Het is genade bij God” (1 Petr. 2:20). Het is genade, want we worden daarin gelijk aan de Heer Jezus en volgen Zijn voetstappen. Hij moest niet lijden, omdat Hij iets kwaads had gedaan, maar Hij moest lijden en worden bespot omdat Hij alleen goed gedaan had, zodat de misdadiger aan het kruis antwoorden moest: “Maar Deze heeft niets onbehoorlijks gedaan” (Luk. 23:41). – Was Hij het niet, van Wie de Schrift zegt: “Hij, Die geen zonde gedaan heeft, en in Wiens mond geen bedrog gevonden is” (1 Petr. 2:22)? Hij kwam zo dichtbij de zondaar, dat Hij onze zonden tot Zijn zonde maakte, en toch lezen we: “Want zo’n Hogepriester hadden wij nodig: heilig, onschuldig, onbesmet, afgescheiden van de zondaars en boven de hemelen verheven” (Hebr. 7:26).

Laten we niet vergeten dat het juist deze zonden waren, die in volle mate het lijden over onze Heer hebben gebracht. Dus als we ons met dit feest op enigerlei wijze verbinden, nemen we deel aan de spot en de losbandigheid die onze Heer zoveel lijdensnood heeft aangebracht. Dat zal waarschijnlijk geen christen willen! Men houdt zich in gedachten: Men geeft toe dat in verbinding met de dood van Christus (Pasen) berouw (vasten, boetedoening) op zijn plaats is. Tenslotte waren het juist de zonden van het volk, die Zijn dood noodzakelijk maakten. En als voorbereiding hierop (carnaval) wordt dan weer het zondigen tot een climax gebracht? Dat kunnen alleen maar zulken doen – goddelozen – waarvan Judas in zijn brief heeft gezegd dat  “die de genade van God veranderen in losbandigheid” (Judas :4).

We mogen dicht bij de zondaar komen, maar we mogen ons niet met hem verbinden. Toen de Heer op een feest was, was dat niet om op hetzelfde niveau als alle andere gasten met hen mee te doen, maar om op te treden als het Licht van de wereld. Laten we ons afvragen of dit vandaag bij ons wel mogelijk is, wanneer wij naar zo’n carnaval evenement gaan zouden.

De wezenlijke kern

Dit feest moeten we op bijbelse gronden helemaal afwijzen, maar we willen de mensen, die nooit niets hebben geproefd, van wat het werkelijk betekent om vrij te zijn, dit in gedachten geven ,want carnaval betekent niet vrij zijn, maar maximaal gebonden te zijn (alcohol, losbandigheid, gulzigheid, ontucht en overspel).

Bent u werkelijk vrij?

NOTEN VERTALER:

* Oorspronkelijk Rooms-katholiek feest, voorafgaand aan Vastenavond.

** Wat is vruchtbaarheidscultus? Vruchtbaarheidscultus is een religie die gepaard gaat met de aanbidding van de natuur, de zon en/of de maan, met occulte werken, tovenarij & offerrituelen.

© SoundWords?

Geplaatst in: Christendom
© Frisse Wateren, FW