19 jaar geleden

Vrucht van de Geest in het huwelijk

Hoe is het met de huwelijken onder de Christenen gesteld? Raken we niet een beetje gewend aan al die “gestrande” huwelijken en alle ellende die daaruit voortkomt? Wat een trauma’s onder de kinderen? Hoe komt dat toch allemaal? Moeten wij misschien ons huwelijk ook eens onder de loep nemen? Misschien is het een goed idee dat nu eens te doen aan de hand van de Bijbel. We zullen dan merken dat dit niet vrijblijvend is.

Liefde

Bij huwelijken zijn soms uitspraken te horen als: “Ik zou heel graag willen, dat mijn man zich meer inspande om mij te begrijpen”, of : “Mijn vrouw gaat niet in op mijn behoeften”, of “Wat heb ik toch aan dit huwelijk?”

In Johannes 3:16 staat niet: “God heeft de wereld liefgehad opdat ook Hij wederliefde zou ontvangen”. Veelmeer is het daar: “Hij gaf”! Wanneer wij onze huwelijkspartner met de achterliggende gedachte iets geven, opdat wij iets terug krijgen, dan zullen wij vaak teleurgesteld worden en misschien zeggen: “Vergeet het maar! Ik zal nooit meer proberen hem/haar iets te geven”. Maar dat is geen liefde; zó heeft God ons niet liefgehad. En hoe zeer had Christus ons lief? Hoeveel gaf Hij? “Wandelt in liefde, zoals ook Christus ons heeft liefgehad en Zichzelf voor ons heeft overgegeven … (Efeze 5:2). Wat kenmerkt ware liefde? Zij geeft; zij offert zichzelf op (Johannes 3:16; Efeze 5:2). Liefde stelt geen voorwaarden, zij is niet afhankelijk van goed gedrag van de ontvangers (Romeinen 5:6-10). Liefde is niet zelfzuchtig, niet egocentrisch (1 Korinthe 13:4-5). Liefde wordt niet verbitterd; koestert geen wrok (1 Korinthe 13:5). Liefde verdraagt alles [of dekt alles toe] (1 Korinthe 13:7).

In een studie onder 750 echtparen met huwelijksproblemen bleek het meest voorkomend probleem, dat een van de partners op zichzelf verliefd was. Op de tweede plaats stond bij deze paren het probleem van onverschilligheid bij een van beiden. Deze beide problemen, zelfzucht en onverschilligheid, zijn precies het tegenovergestelde van die liefde, die een vrucht van de Geest is.

Jullie mannen, hebben jullie je vrouwen lief? Jullie vrouwen, hebben jullie je mannen lief? Werkelijk? Hebben jullie je echtgenoten opofferend lief, zoals Christus de gemeente liefhad? Zijn jullie bereid deze of gene of zelfs alle eigen interesses op te geven, tijd, vrienden, hobby’s en/of pleziertjes, om de partner vrolijk en gelukkig te maken? Heb je al geprobeerd uit te vinden wat je echtgeno(o)t(e) gelukkig maakt? Als je zou weten, dat een of andere activiteit die je veel plezier geeft, haar/hem misnoegen geeft, zou je die dan opgeven of zeer beperken, om de tijd te benutten dingen te doen, die de andere vreugde bereiden?

Je zult vragen: “Maar wat dan, als ik alleen de gevende ben? Waneer mijn partner weliswaar aanneemt, wat ik geef, zonder mij echter iets terug te geven?” Probeer eerst eens de liefde, die je partner je schenkt, je duidelijker bewust te worden en te waarderen. Maar zelfs wanneer je bij jouw partner geen bewijs van liefde en geven bespeurt, dan heb je het geweldige voorrecht eenvoudig lief te hebben en te geven, zoals Christus het deed: Hij stierf voor de goddelozen, voor zondaars en Zijn vijanden (Romeinen 5:6-10).

Laat je tot volharding bij deze werkzaamheid van ware liefde aanmoedigen: “Maar laten wij niet moe worden in goeddoen; want te zijner tijd zullen wij oogsten, als wij niet verslappen” (Galaten 6:9). Ik twijfel er niet aan, dat God bijzondere beloningen voor zulken klaar houdt, die altijd weer geven, zonder iets daarvoor te verwachten.

Vreugde en vrede

“De blijdschap des HEEREN, die is uw sterkte” (Nehemia 8:11). “En laat de vrede van Christus … in uw harten heersen” (Kolosse 3:15). Wanneer beiden, man en vrouw, de “vreugde van de Heer” en “de vrede van God” in het dagelijks leven ervaren, dan is het gemakkelijker een atmosfeer in het huwelijk te creëren, waarin zij elkaar vertrouwelijk ontmoeten – lichamelijk, in hun gevoelens en ook in het geestelijke. Zij zullen zich beiden uiterst op hun gemak voelen in tegenwoordigheid van anderen, zij zullen ongehinderd hun voorstellingen, meningen, angsten, verlangens, diepste gedachten en gevoelens met elkaar kunnen delen, zonder angst afgewezen, onderdrukt, aangeprezen of belachelijk gemaakt te worden. Zij zullen zich vrij voelen elkaar hun fouten te erkennen, zonder zorgen voor kritiek en misnoegen van de partner. Ook zullen zij elkaar vrijmoedig hun successen meedelen, zonder dat de andere daarin direct trots en opschepperij ziet en afkeurt.

Vreugde betekent temidden van moeilijke omstandigheden het gevoel van de genade van God en tegenwoordigheid te bewaren (Handelingen 16:25; Filippi 4:4). Het Griekse woord voor vreugde (chara) staat in nauw verband met de woorden voor genade (charis) en dankzegging (eucharistia). Zo zal het besef van Gods genade en gunst onze harten vreugde bereiden en grote dankbaarheid naar boven brengen. Wanneer deze vreugde in de echtelijke relaties gevonden wordt, zullen de partners altijd weer dankbaarheid en erkenning van elkaar ondervinden en tonen.

Vrede betekent, vrij te zijn van zorgen en angst voor dat, wat zou kunnen gebeuren, maar meestal juist niet gebeurt (Psalm 4:7-9). Wanneer wij de Heilige Geest toestaan vreugde en vrede in ons leven te bewerken, ervaren wij, dat Zijn bevrijdende kracht zich boven het huwelijk uit ook op de kinderen en op andere mensen om ons heen uitwerkt.

Lankmoedigheid

“Wij zijn al vijftien jaar getrouwd en mijn partner heeft nog altijd wat”, beklaagt zich iemand. Als je zo misschien denkt of spreekt, probeer je dan eens in te denken hoe God jou ziet. Sinds wanneer ben je een kind van God? Hoe vaak heeft Hij dan jou ertoe willen brengen, bepaalde gewoonten of handelwijzen te veranderen?
Lankmoedigheid betekent dus, zich geduldig aan de aanwensels en eigenaardigheden van de andere aan te passen, zonder te proberen hem naar je eigen beeld om te vormen. “… met lankmoedigheid elkaar in liefde te verdragen” (Efeze 4:2). Dat betekent, geduldig te zijn, dat is het tegenovergestelde van opvliegend te zijn. Het sluit in zich, voor de partner te bidden, in plaats van hem te bepreken.

Vriendelijkheid

“Maar weest ten opzichte van elkaar goedertieren, medelijdend, elkaar vergevend, zoals ook God in Christus u vergeven heeft” (Efeze 4:32). “Neemt Mijn juk op u …; want Mijn juk is zacht en mijn last is licht” (Mattheüs 11:29-30). Het tegendeel van vriendelijkheid is, wanneer ik mijn partner overheers of tiranniseer – wanneer ik de belangrijkste persoon wil zijn, wanneer alles volgens mijn voorstellingen moet gebeuren, wanneer alleen mijn mening telt, mijn beslissingen de beste zijn.

Let maar eens op dat in Efeze 4:32 vriendelijkheid tot vergeving voert. Man en vrouw moeten geen wrok koesteren: “Liefde rekent het kwade niet toe” (1 Korinthe 13:5). Misschien zeg je: “Je hebt geen idee hoe zeer mijn vrouw/man tegen mij gezondigd heeft”. Maar ook jij hebt er niet de geringste voorstelling van, hoe vaak jij tegen God gezondigd hebt. Hij heeft jou helemaal en royaal vergeven, en jij moet je partner evenzo vergeven (Efeze 4:32).

Goedheid

Goedheid betekent in het Nieuwe Testament hulpvaardigheid. De gelijkenis van Jezus over de barmhartige Samaritaan maakt deze eigenschap aanschouwelijk. “Lieveling, wat kan ik voor je doen om je te helpen?” zou altijd voorrang moeten hebben boven een “Lieveling, breng mij de pantoffels en de krant!”. De Heer zei: “… de meeste zij onder u, die zij als de geringste, en de voorganger als een die dient” (Lukas 22:26).

Geloof (vertrouwen)

Ons geloof bestaat niet alleen daaruit, dat wij de Heer Jezus Christus met het oog op onze redding vertrouwen.
“… wij wandelen door geloof, niet door aanschouwen” (2 Korinthe 5:7). “… omdat uw geloof zeer toeneemt …” (2 Thessalonika 1:3). Ons hele leven als Christen zou een leven uit geloof moeten zijn, dat betekent een leven in vertrouwen op de Heer en in afhankelijkheid van Hem. Net zo, zoals wij Christus door geloof in ons leven aannamen en de gezegende zekerheid hebben, dat wij gered en op de weg naar de hemel zijn, zo zouden wij elke zaak van ons dagelijks leven Hem moeten toevertrouwen, en op Zijn leiding en zorg in alle behoeften moeten rekenen.

De bereidheid boze woorden en gedrag tegenover onze partner te belijden, is een beslissend bestanddeel van een stabiel huwelijk.

Wanneer man en vrouw dagelijks in geloof en afhankelijkheid van de Heer leven en wandelen, dan betekent dat, dat elke beslissing aan de Heer wordt overgegeven, terwijl men Zijn leiding zoekt om Zijn volmaakte wil te onderkennen en te doen. Hoe menig echtelijk conflict zou dan op deze wijze vermeden worden. In plaats dat man en vrouw daarover discussiëren, wat elk liever zou doen, zullen beide zich oprecht inspannen om te ontdekken, wat de Heer van hen verwacht.

Zachtmoedigheid

Zachtmoedigheid heeft te maken met het opgeven van eigen rechten, geen wraak te nemen of vergelding uit te oefenen, wanneer onze partner iets zegt of doet, wat ons verwondt (Numeri 12:3,13; 1 Samuël 25:31-35). Wanneer hij bijvoorbeeld verkwistend met geld omgegaan is, reageer er dan niet zo, door eveneens veel geld uit te geven, maar doe je best de financiële crises te doorstaan, die de andere door zijn onbezonnenheid teweeg heeft gebracht. Christus, ons Voorbeeld, zegt: “Ik ben zachtmoedig en nederig van hart” (Mattheüs 11:29). Hij zegt ook: “Welgelukzalig de zachtmoedigen, want zij zullen de aarde beërven” (Mattheüs 5:5). En Petrus wijst op de zachtmoedige en stille geest “die kostbaar is voor God” (2 Petrus 3:4).

Een zachtmoedig mens erkent misstappen. Koning David bedreef in zijn leven iets verschrikkelijks.
Maar in Psalm 32 en 51 onderscheidt hij zich door zijn belijdenis. Zo kan God hem, ondanks zijn zonde “een man naar Zijn hart” (Handelingen 13:22) noemen. De bereidheid boze woorden en gedragswijzen tegenover onze partner te belijden, is een beslissend bestanddeel van een stabiel huwelijk.

Matigheid of zelfbeheersing

Over welk lichaamsdeel raken wij het gemakkelijkst de controle kwijt? Volgens Jakobus 3 is dat de tong: “De tong is een vuur, de wereld van ongerechtigheid …, die het hele lichaam bevlekt …; de tong kan geen mens temmen; zij is een niet te bedwingen kwaad, vol dodelijk venijn. Met haar loven wij de Heer en Vader en met haar vervloeken wij de mensen, die naar Gods gelijkenis gemaakt zijn” (vers 6-9).

Er is een kleine spreuk, die wij als kinderen vaak noemden: “Stokken en stenen mogen mijn botten breken, maar woorden kunnen mij nooit verwonden”. In werkelijkheid echter verwonden ons gesproken woorden vaak veel meer en langer dan lichamelijke wonden. Hoe vaak komt dat in het huwelijk voor. “Dood en leven zijn in het geweld der tong” (Spreuken 18:21).

In het jaar 1994 berichtte een tijdschrift over een intensieve studie onder gehuwde echtparen. Zij moesten de factoren ontdekken, die tot een latere scheiding zou kunnen voeren. De belangrijkste factor tijdens de vroege en ook de latere huwelijksjaren was het veelvuldig voorkomen van beledigingen en vernederingen, die men elkaar wederkerig toegevoegd had.

Moge de Heilige Geest ieder gehuwd paar helpen, de tongen te beteugelen, woorden zorgvuldig te kiezen, hun redenaarstalent te gebruiken om op te bouwen, in plaats van het huwelijk neer te halen. Laten wij het onderwijs van Salomo ter harte nemen: “Een zacht antwoord keert de grimmigheid af; … hoe goed is een woord op zijn tijd!” (Spreuken 15:1 en 23).

Paul L. Canner