Dating
en
verloving
Hoofdstuk 3
INTRODUCTIE
Een aantal jaren geleden gaf een minister een reeks avondlessen over relaties in een gemeentelijke instelling. Op een avond was het onderwerp daten. De minister begon door het stellen van de vraag: “Is daten een goede manier om een levensgezel te krijgen?” Na een paar momenten van geforceerde stilte, zei een gerespecteerd ouder lid rustig, dat tweemaal getrouwd was, rustig maar met een twinkeling in zijn ogen: “Wel, het is zeker leuk geweest”.
Deze ‘zo-maar-voor-de-vuist-weg’-humor van deze man, weerspiegelt wat te weinig van onze bereidwilligheid om te bevestigen – we waren genoeg gecharmeerd van de aangenaamheid van het daten, dat we iets anders niet serieus overwogen.
Misschien zou het goed zijn om dit hoofdstuk te beginnen met dezelfde vraag. Is daten een goede methode voor het kiezen van een metgezel? Er zijn immers andere methoden. We hebben nooit gelezen van dating of verkering in de Bijbel. De Oosterse gewoonte was dat de ouders het huwelijk moesten regelen. De wet voegde de speciale eigenschap van een huwelijksreis van een jaar lang, waar de man geen werk toegewezen werd, behalve om kennis te maken met zijn nieuwe vrouw.
Alleen het stellen van de vraag over daten in dit hoofdstuk betekent niet dat we zullen proberen om de praktijk af te schaffen. De Bijbel schrijft de praktijk op deze wijze niet voor. Het geeft echter wel bepaalde principes. En we moeten de vraag overwegen, omdat zeker als wij Bijbelse principes op het gebied van daten volgen, onze dating praktijk sterk zal kunnen verschillen van de geaccepteerde dating-praktijk van onze cultuur. En we kunnen zelfs verder nog zeggen dat trouw aan de Bijbelse principes ons zover zal brengen, dat we zelfs verschillen van dating-praktijken die door velen van de kerk aanvaard.
Sommigen die dit hoofdstuk lezen, zullen het mogelijk niet eens zijn met enkele van de praktische richtlijnen en suggesties. Duizenden succesvolle huwelijken, zo kunnen sommigen beweren, hebben plaatsgevonden zonder het doen van alles wat wordt aanbevolen. Heel fijn. Maar deze voorstellen worden aangeboden als mogelijk manieren voor het eren van tijdloze principes. Duizenden christelijke gezinnen getuigen vandaag ervan, en zie, hoevelen die afgeweken zijn van Gods principes, zijn in de problemen! Als de druk in de richting van egoïsme en zonde toeneemt, des te belangrijker wordt het dat huwelijken juist gebouwd worden op het vaste fundament van Gods Woord en Zijn tijdloze principes.
WAAROM ZOEKEN WIJ EEN LEVENSPARTNER?
De kwestie van de motieven voor het daten lijkt in het begin vanzelfsprekend en onbelangrijk. Maar ons concept van dating schijnt te lijden te hebben van onbelangrijk te zijn voor een eerlijke, Schriftuurlijke, en rationele motivatie. Laten we beginnen met te vermelden van wat de Bijbel zegt.
“Ook zei de HEERE God: Het is niet goed dat de mens alleen is; Ik zal een hulp voor hem maken als iemand tegenover hem … Daarom zal een man zijn vader en zijn moeder verlaten en zich aan zijn vrouw hechten; en zij zullen tot één vlees zijn” (Gen. 2:18,24).
“Wie een vrouw gevonden heeft, heeft iets goeds gevonden, en de goedgunstigheid van de HEERE verkregen … Huis en have zijn een erfelijk bezit van de vaderen, maar een verstandige vrouw is van de HEERE” (Spr. 18:22; 19:14).
“… en er zijn ontmanden die zichzelf ontmand hebben om het Koninkrijk der hemelen” (Matth. 19:12).
“De ongehuwde draagt zorg voor de dingen van de Heere, hoe hij de Heere zal behagen” (1 Kor. 7:32).
“Want dit is de wil van God: uw heiliging, dat u uzelf onthoudt van de ontucht, en dat ieder van u zijn lichaam {4e druk Voorhoeve heeft: ‘vat’, dus betekent het hier ‘vrouw’ – vertaler} weet te bezitten in heiliging en eerbaarheid, en niet in hartstochtelijke begeerte, zoals de heidenen, die God niet kennen” (1 Thess. 4:3-5). (Het moet worden erkend dat er een controverse is over de exegetische betekenis van “zijn vat (lichaam) bezitten”. Maar zelfs als er niet strikt “het verwerven van een vrouw” bedoeld wordt, zoals sommige vertalingen suggereren, kunnen we het zo wel voor onze huidige onderwerp parafraseren, en vinden we dat het een ware uitspraak is).
Op basis van deze Schriftgedeelten, zullen we kort drie stellingen over motivatie voor het daten bespreken.
Stelling 1: God behagen moet altijd onze hoogste motivatie zijn.
Het is slechts een open deur als we merken dat veel datings aan jongeren toestaan mindere dingen dan de wil van God om hun relatie te motiveren. Sommigen willen kameraadschap boven alles. Sommigen gaan voor veiligheid. Sommigen volgen slechts hun biologische driften.
Voor de christelijke jonge man en vrouw is het nodig om hun dating over te geven aan de wil van God. Dit betekent niet primair om de simpele (maar belangrijke) vraag te stellen: “Is het Gods wil dat ik Suzan date?” Integendeel, het betekent eerlijk te overwegen of dating en huwelijk de wil van God is voor iemands leven. Kan iedereen praktische en concrete beslissingen nemen over dating totdat hij Gods leiding heeft gezocht voor het leven? Helaas hebben jongeren die daten nooit serieus de volgende vragen overwogen: Naar wat voor werk voel ik mij door God geleid? Hoe zal mijn leven het beste bijdragen aan het koninkrijk van God? Is er voorbereiding voor mij nodig met het oog op Gods leiding voor mijn leven? Het antwoord op deze vragen zal niet alleen gevolgen hebben WIE Ik moet daten, maar als ik WANNEER ik moet daten, en in sommige gevallen zelfs of ik helemaal wel moet daten.
Zolang het de wil van God niet is om aan deze vorm voorrang te geven is, is het huwelijk (en het leven zelf) zeker niet het overgeven aan de vervulling volgens onze verwachtingen. Dit punt kan nauwelijks genoeg worden benadrukt. Het spreekt tot vele van de oppervlakkige huwelijken van onze dag, zelfs binnen de kerk.
Stelling 2: Het huwelijk is de enige juiste motivatie voor dating.
Op het eerste gezicht lijkt dit misschien voor de hand liggend en incidenteel. Maar het is waarschijnlijk het punt dat hier het meest over het hoofd wordt gezien, en misschien wel de meest controversiële (tot twistpunt leidend) ook. Waar dating louter een toevallige gebeurtenis wordt, een aangename manier om een avond door te brengen, een leuk ding om te doen tijdens een weekendje weg van huis, of waar dating een manier van helpen wordt van iemand uit geestelijke, emotionele of sociale problemen, hebben de betrokkenen ernstige misvattingen over dating. Dit wil NIET zeggen dat vanaf de eerste dag een paar overtuigd moet zijn, dat ze voor elkaar bestemd zijn. Het IS echter om te waarschuwen tegen dating met beweegredenen die minder dan het huwelijk zijn.
Hieronder volgt een lijst van de vier gemeenschappelijke manieren waarop dit punt wordt genegeerd:
a. Daten van vele partners. Voor een jonge man of een jonge vrouw tal van partners voor tijdelijke plezier, die uitdrukkelijk nog niet “serieus” met iemand om willen gaan, tast de basis aan voor zijn of haar getrouwheid in de toekomst.
b. Het herhaaldelijk daten van één persoon, gewoon “als vrienden”. Het daten met deze “vrijblijvende” mentaliteit is alleen maar om de werkelijkheid te negeren. Banden worden gevormd die als ze gebroken worden, onvermijdelijk zal leiden tot pijn.
c. Daten om iemand met problemen te helpen. Grove schendingen van integriteit treden op wanneer de aantrekkingskracht van vriendschap wordt vermengd met de werking van de Heilige Geest. Verbintenissen tegenover God onder de aantrekkingskracht van verliefdheid zijn nooit echt. Wat lijkt op Goddelijke zorg om te helpen, wordt zo verward met meisjes-zorg of jongens-zorg om te helpen waarvan de geestelijke groei vrijwel onmogelijk te bepalen is. De enige veilige norm is nooit te daten met het doel om iemand uit zijn geestelijke problemen te helpen
Een gerelateerde overtreding in een niet-dating relatie kan zich voordoen wanneer vrienden van het andere geslacht elkaar “raad geven” in persoonlijke, spirituele of sociale problemen.
Als gevolg van het graag willen helpen, de zorg, en de tijd die samen doorgebracht werd, ofwel dat hier de begeleider of hij of zij die raad gegeven werd, of beide emotioneel aan elkaar gehecht raken, vaak zonder intentie of bewustzijn. In het kielzog van zulke “hulp” hebben veel mensen pijn.
Dit alles moet ons waarschuwen dat er goede en verkeerde manieren zijn om iemand met persoonlijke en geestelijke problemen te helpen. Daten mag niet voor dat doel gebruikt worden.
d. Te vroeg daten. Dit zal een twistpunt zijn, maar mensen moeten niet met daten beginnen tot ze klaar zijn voor het huwelijk. Met daten beginnen voordat men zou willen trouwen, zet onvermijdelijk een ongezonde druk op het dating-paar. Het gemeenschappelijk onvermogen om te wachten met het daten is verantwoordelijk voor veel van het gemeenschappelijk onvermogen om te verdragen in het huwelijk. Beide weerspiegelen onvolwassenheid en egocentrisme. De jaren voor het huwelijk zijn jaren die nodig zijn voor emotionele, persoonlijke en geestelijke volwassenheid. Het daten in de rijpingstijd van de tiener kan werkelijk iemand op een zijspoor brengen voor een goede ontwikkeling. Waar jonge mannen en vrouwen wachten om te beginnen met daten totdat ze in principe klaar zijn voor het huwelijk, hebben zij de vrijheid om hun verkering met wijsheid naar het huwelijk te sturen (het moet worden erkend, dat “klaar voor het huwelijk zijn” verschillende dingen zullen betekenen voor verschillende mensen. Wat we hiermee bedoelen zal in de volgende pagina’s toegelicht worden. Het punt van zorg blijft: … Veel datings worden te vroeg gedaan).
De tweede stelling, nogmaals, is dat dating op het huwelijk gericht moet zijn. Met het oog daarop, date dan alleen iemand die je zou overwegen, door middel van zorgvuldige, biddende onderscheiding, om in aanmerking te komen voor het huwelijk. Date alleen wanneer je zover bent om het proces van inzicht, door middel van hofmakerij, aankunt om met wijsheid aan het huwelijk te denken, en wel zonder haast of onnodige vertraging.
Stelling 3: De drang naar gezelschap is een aangeboren motivatie die ofwel moet worden beantwoord door een op God gericht huwelijk, of omgezet moet worden naar een hogere motivatie.
God maakte ons tot man en vrouw. Een man wenst een vrouw, een vrouw wenst een man. Maar zoals we in stelling 1 opmerkten, te veel nadruk op deze wens kan daadwerkelijk het genot van het huwelijk ondermijnen. Wanneer iemand niet gehuwd is, hetzij door keus hetzij door omstandigheid, zullen een godvruchtige man en een godvruchtige vrouw het heel normale verlangen naar gezelschap in andere bezigheden moeten kanaliseren.
We noemen dit onder motivatie voor dating omdat gebrek aan begrip kan leiden tot extreme frustratie voor degenen die niet aan het daten zijn maar gedatet willen worden. We worden gedreven door overvloedige uiterlijke verzorging om gezelschap te zoeken. Deze prikkel is eervol en niet te versmaden, maar kan – en soms moet – het verdrongen worden door hogere motivaties om het zuiver en gezond te houden. Vele jaren van iemands leven kunnen beroofd worden van vreugde en voldoening door het verlangen naar wat het zou kunnen zijn en het negeren van wat het kan worden.
MOMENTOPNAME UIT HET LEVEN
Enkele jaren geleden zat een predikant in een forenzenvliegtuig dat op zou stijgen te wachten. Hij zat toevallig naast een spraakzame jongen die hij op ongeveer tien tot twaalf jaar oud schatte. De jongen had de zomer doorgebracht in een stad in Virginia en was terug naar huis in Boston. Gedurende zijn bezoek, zo vermeldde hij, had hij een vriendin in Virginia verlaten. Terwijl de dominee zocht naar een passend antwoord, merkte de jongen vrolijk op dat het helemaal niet zo slecht was, omdat hij een andere vriendin in Boston had, waarin hij zich verheugde om haar weer te zien als hij teruggekeerd was.
Dit punt wordt in meer detail besproken in het hoofdstuk over het ongehuwd-zijn, maar de onbeantwoorde verlangens naar vriendschap hebben eigenlijk het effect van het maken van een steeds minder in aanmerking komen voor het huwelijk als de jaren voorbij gaan.
John Coblentz
© Copyright 1992, Christian Light Publications
Vertaling: © Frisse Wateren – rm