Vrede stichten (1)

“Gelukkig de vredestichters, want zij zullen zonen van God
worden genoemd” (Matth. 5:9).

“Jaagt naar vrede met allen en naar de heiliging” (Hebr. 12:14).

Inleiding

We leven in een tijd waarin de krantenkoppen gedomineerd worden door conflicten, geschillen en oorlogen. Met de hulp van het Woord van God willen we de onderwerpen “vrede” en “vrede maken” behandelen.

Google je de definitie van “vrede”, dan vind je bijna altijd iets in de trant van “de afwezigheid van verschillen, strijd en oorlog”. Wat goed dat we in de Bijbel kunnen zoeken. Daar vinden we meerdere, verdergaande antwoorden – meer dan alleen de afwezigheid van oorlog.

1. Psalm 72 vers 3 noemt vrede in verband met voorspoed; “vrede” (NKJV) kan ook vertaald worden met “welvaart” (ESV).
2. Vrede wordt ook genoemd in momenten van afscheid en thuiskomst:a. Toen Jakob droomde van de ladder naar de hemel, zei God tegen hem dat Hij hem zou bewaren en terugbrengen. Toen gaf Jakob deze plaats de naam Bethel, wat huis van God betekent, omdat hij de aanwezigheid van God had ervaren. En dan zegt hij het volgende in Genesis 28 vers 20-21, wat heel opmerkelijk is: “Als God met mij zal zijn … en ik in vrede naar het huis van mijn vader zal terugkeren, dan zal de HEERE mij tot een God zijn.” Hier zien we de aanwezigheid van God beschreven naast de afwezigheid van strijd.
   b. Toen Mozes naar zijn volk wilde terugkeren om naar hun welzijn te zien, zei zijn schoonvader Jethro tegen hem in Exodus 4 vers 18: “Ga in vrede”!
3. Het is een bijzondere genade als een zoon na een lang en voltooid leven in vrede naar huis geroepen mag worden. Abraham kreeg te horen dat hij in vrede zou heengaan naar zijn vaderen (Gen. 15:15). Een ander mooi voorbeeld is dat van Simeon in Lukas 2, die wachtte op de Troost van Israël. Hem werd verteld dat hij de dood niet zou zien voordat hij de Christus van de Heer had gezien. En toen nam hij het kleine kind Jezus in zijn armen en prees God met de woorden: “Nu laat U Heer1 uw slaaf in vrede heengaan, naar uw woord” (Luk. 2:29).
4. In het Oude Testament is vrede ook direct gekoppeld aan een intacte relatie met God. In Leviticus 26 vers 3-6 geeft God de volgende voorwaarde voor vrede: “Als u in Mijn verordeningen wandelt en Mijn geboden in acht neemt en ze houdt … Ik zal vrede in het land geven” (inclusief dat ze zonder angst zouden kunnen gaan liggen slapen omdat God de wilde dieren en de vijanden uit het land zou verdelgen). Psalm 85, van de zonen van Korach, gaat over de zegening van het land Kanaän en vertelt ons, dat gerechtigheid en vrede elkaar kussen (vs. 11). Hier zien we nog een andere hint, dat we bij het onderwerp vrede de gerechtigheid niet buiten beschouwing moeten laten. Samengevat: Leven in vrede was alleen mogelijk in het Oude Testament waar God werd geëerd en Zijn verordeningen werden gehandhaafd.
5. In het Nieuwe Testament zien we vervolgens, dat de God van de vrede (zeven keer genoemd) de Vredevorst (Jes. 9:6) naar deze aarde zendt. En de Heer zei in Johannes 14 vers 27: “Vrede laat Ik u [bij uw bekering, zie Rom. 5:1], Mijn vrede geef Ik u” [vrede voor de christelijke wandel, zie Fil. 4:7].
6. In het Nieuwe Testament is “vrede” vooral het herstel van de relatie met God die door de zonde werd onderbroken en de volledige verlossing die daaruit voortvloeit (Luk. 1:79; 2:14; Hand. 10:36). Jezus Christus is onze vrede (Ef. 2:14), omdat door Zijn dood aan het kruis de verbroken relatie van de mens met God werd hersteld. Hij “heeft vrede gemaakt door het bloed van Zijn kruis” (zie Kol. 1:20).
7. Wij prediken het evangelie van de vrede (Ef. 6:15) zodat zondige en vredeloze mensen nu vrede met God voor hun geweten en de vrede van God voor hun hart kunnen ontvangen (Rom. 5:1; Fil. 4:7). Deze persoonlijke vrede is daarom een genadegeschenk van God voor elk afzonderlijk individu. Het is ook de voorwaarde voor ware vrede op aarde.

Om het zo samen te vatten:

Vrede kenmerkt het koninkrijk van God in alle opzichten, nu en in de toekomst. Vrede is echter niet alleen de afwezigheid van oorlog, strijd of verdeeldheid, maar ook het resultaat van Gods aanwezigheid in het leven van de mens.

* * *
“Want het koninkrijk van God is niet eten en drinken, maar rechtvaardigheid, vrede en blijdschap in [de] Heilige Geest. Want wie Christus daarin dient, is voor God welbehaaglijk
en bij de mensen beproefd” (Rom. 14:17-18).

* * *

Vrede onder gelovigen

We willen het nu hebben over “vrede onder elkaar” als gelovigen. Je durft nauwelijks over dit onderwerp te schrijven als je de toestand van de kerk overweegt. Je durft er niet over te spreken als je over je eigen falen nadenkt – in het omgaan met dit onderwerp heb ik mijn falen in “vrede maken” meer dan eens aan mijn Heer beleden.

Maar elke gelovige wordt aangesproken wanneer de Heer Jezus tegen Zijn discipelen zegt: “Houdt vrede onder elkaar” (Mark. 9:50). Vrede onder gelovigen hangt alleen af van de toestand van ons hart en van ons gedrag. Daarom worden we zo vaak aangespoord om vrede na te streven of ernaar te jagen, zoals we lezen in Hebreeën 12 vers 14. In het Grieks betekent het woord “nastreven, najagen.” In Efeze 4 vers 3 wordt ons ook verteld, dat toewijding en ijver nodig zijn om de eenheid van de Geest te bewaren in de band van de vrede. Als deze aansporingen niet nodig waren, zou God ze niet in Zijn Woord hebben opgenomen.

Waar komt het gebrek aan vrede waar we vaak onder lijden vandaan? Uit ons hart! Uit:

• Menselijke onvolmaaktheden en zwakheden (niet in de eerste plaats veroorzaakt door verschillen in leerstellige kwesties).
• Partijgeest onder gelovigen.
• Afgunst en jaloezie (zelfs in de dienst van de Heer; zie de vermaning van de twee zusters Euódia en Syntyché in Fil. 4:2).
• Gebrek aan erkenning
• Onze hartstochten – Jakobus 4 vers 1 vertelt ons, dat oorlogen en twisten voortkomen uit onze begeerten naar genot.

We zouden nog veel meer oorzaken van een gebrek aan vrede onder gelovigen kunnen noemen, maar we kijken liever naar het stichten van vrede.

Vredestichters: Mattheüs 5 vers 9 spreekt over hen die niet alleen vrede zoeken en nastreven, maar over hen die vrede stichten. Er zijn inderdaad veel mensen die vreedzaam en vredelievend zijn, maar niet in staat om vrede te sluiten als er eenmaal onenigheid is ontstaan. Ja, een van nature vredelievend persoon kan in zulke gevallen zelfs het risico lopen om de Heer ontrouw te worden “omwille van de lieve vrede”, omdat hij denkt dat de onenigheid al is opgeheven door te zwijgen over onenigheid of deze te negeren.

Wie een vredestichter wil zijn, heeft een gezond geestelijk oordeel nodig. Dit betekent, dat hij zichzelf eerst in het licht van God moet onderzoeken om te zien of hij een rein hart heeft, zoals in de vorige zaligspreking staat (Matth. 5:8). Jakobus schrijft dat wijsheid “die van boven is, is in de eerste plaats rein, vervolgens vreedzaam …” (Jak. 3:17). Op de juiste manier vrede stichten gaat gepaard met zowel waarheid als genade. Daarom is het ook een kwestie van bidden om duidelijkheid, onpartijdigheid, wijsheid en liefde. God heeft vaak tijd nodig om aan gewetens en harten te werken, want vrede kan niet geforceerd worden.

Zonen van God: De vredestichters worden ook gelukkig genoemd. Hun beloning is, dat ze zonen van God worden genoemd. De term “zoon” heeft niet altijd dezelfde betekenis in de Heilige Schrift. Hier in de Bergrede, waar gelovigen worden aangesproken als discipelen in het Koninkrijk van God, heeft het woord een praktische, morele betekenis. Een zoon lijkt op de Vader als hij handelt naar Zijn wil. Door in Zijn geest te handelen, worden we moreel zoals Hij, dat wil zeggen dat we Zijn karakter openbaren en Hem vertegenwoordigen in deze wereld. We worden hiertoe in staat gesteld door de nieuwe geboorte. Door de Heilige Geest worden we ingeleid in Zijn gedachten.

Conflicten bieden kansen

In verband hiermee een verhaal: Drie mannen zijn op een bergtocht en komen bij een woeste rivier. Tot hun schrik ontdekken ze dat de brug over deze rivier is weggespoeld. Dus beginnen ze alle drie na te denken over hoe ze dit probleem waarmee ze geconfronteerd worden, kunnen oplossen. De eerste ziet wat rotsen in het water liggen (waarvan sommige helaas nogal ver uit elkaar lagen) en stelt voor om van rots naar rots te springen, met het grote risico dat ze in het water vallen en zichzelf in gevaar brengen. De tweede ziet zo’n groot gevaar in de woeste rivier, dat hij voorstelt om terug te keren en een andere weg te zoeken. Er ontstaat ruzie tussen de twee mannen, omdat ieder zijn mening wil opdringen. De derde denkt even na en ziet een omgevallen boom in het bos en stelt voor om die met vereende krachten naast de rotsen in het water te gooien.

Vanaf dit punt beginnen de andere twee samen te werken en samen slagen ze erin om de andere oever te bereiken – probleem opgelost.

Waarom dit verhaal? Hebben we niet allemaal de ervaring, dat een conflict of een geschil verschillend wordt waargenomen en bekeken?

a. Men slaat op de vlucht bij het minste conflict en vermijdt elke daadkrachtige oplossing, elke poging tot vrede.
b. Iemand anders wil meteen hardhandig te werk gaan en ziet daarbij cruciale zaken over het hoofd. Er ontstaat een conflict in de beoordeling van de situatie.
c. Wat goed, dat er een derde partij is die de twijfelaar en de zoeker weer bij elkaar probeert te brengen en een oplossing zoekt en presenteert.

Daarom wil ik deze drie reacties nogmaals noemen:

a. Vluchtreactie: Deze persoon wil de vrede onderdrukken (doen alsof alles in orde is). Voorbeeld: Eli en zijn twee zonen in 1 Samuël 2 vers 22-25. De twee zonen zondigden en Eli liet het gaan. Hij ging er niet probleem-oplossend mee om. Op deze manier maakte hij het alleen maar erger; het einde was oordeel. Door weg te lopen wordt de vrede verstoord.

b. Agressieve reactie: Aanvallen, de vrede verbreken. Deze mensen zijn meer geïnteresseerd in het winnen van een ruzie dan in het helen van relaties. Voorbeeld: Handelingen 6 vers 8-15. De mannen van de synagoge hadden ruzie met Stéfanus. Ze konden de wijsheid van Stéfanus niet weerstaan. Toen brachten ze in het geheim mannen ertoe om leugens over Stéfanus te verspreiden (karaktermoord en laster). Daarna lokten ze een opstand uit door het volk, de oudsten en de schriftgeleerden op te hitsen (openlijke opstand). En tenslotte gebruikten ze geweld door hem aan te vallen. Zulk gedrag draagt bij aan de verheviging van het conflict. Uiteindelijk werd Stéfanus vermoord.

Ja, het laatste is dan moord. Hoeveel moorden hebben er al plaatsgevonden onder Gods volk? Nu zou je kunnen zeggen: wacht eens even, zo ver ben ik nog niet gegaan, ik heb nog niemand vermoord. Maar kijk eens naar wat Johannes schrijft: “Ieder die zijn broeder haat, is een mensenmoordenaar” (1 Joh. 3:15). Dit vers maakt ons beschaamd en laat zien hoe ernstig deze zaak is!

c. Reactie van verzoening: Vrede stichten. Maar we willen kijken naar dit prachtige antwoord, het verzoeningsantwoord. Vrede stichten is Gods wil!

* * *

<<Begin nooit een discussie zonder deskundigheid, zonder liefde, zonder noodzaak en zonder gebed>> (Johann Albrecht Bengel, 1687-1752).

* * *

Laten we daarom bij alle “vredesinspanningen” eerst bidden.

Sebastian Rothe

© The Christian Explorer

Wordt vervolgd.

Geplaatst in: Christendom
© Frisse Wateren, FW