17 jaar geleden

Trouwen of Samenwonen?

Studie over het huwelijk versus samenwonen

Er zijn vele volkeren en culturen, met de meest uiteenlopende opvattingen en religies. Door alle eeuwen heen is het huwelijk echter één van de gebeurtenissen die alle volkeren en culturen gemeen hebben. De huwelijksceremonie mag dan verschillen, maar in alle culturen komt het huwelijk als een verbond tussen man en vrouw voor. Bij deze culturen is het huwelijk in het algemeen, niet alleen een aangelegenheid tussen de betreffende man en vrouw die gaan trouwen, maar ook tussen familie en familie, stammen en groepen. Kortom het huwelijk is een sociale aangelegenheid, waar de omgeving van de man en de vrouw bij betrokken zijn.

Men kan spreken over ‘sociale controle’, die in deze tijd veelal als een vieze uitdrukking gebruikt wordt. Maar we mogen ook wel eens spreken over de sociale bescherming van onze omgeving.

Door de eeuwen heen vindt het huwelijk tussen een jongen en een meisje plaats onder de zegen en de gelukwensen van de ouders, familie en kennissen, die daarbij ook een stukje zekerheid mee geven, waarop het jonge stel kan terugvallen als het huwelijksbootje in een storm zou komen.

Verbond

In het Oude Testament komen we verschillende vormen van verbond tegen. Al deze verschillende vormen van verbond zijn opgegaan in het ene en ware Nieuwe Verbond, met uitzondering van het huwelijksverbond. In het Nieuwe Testament blijft het huwelijksverbond als een verbond dat op zichzelf staat gehandhaafd. Al vanaf ‘den beginne’ leert de Bijbel ons: “Daarom zal een man zijn vader en zijn moeder verlaten en zijn vrouw aanhangen, en zij zullen tot één vlees zijn” (Gen. 2:24).

Het huwelijk is een eenwording tussen man en vrouw; en ze worden “één vlees” genoemd. Dit is een instelling Gods, dat mogen we niet zomaar degenereren als een ‘boterbriefje’. Ja, maar, merkt iemand op, toen gingen ze toch niet naar de burgerlijke stand om dat vast te laten leggen? Inderdaad, maar het huwelijk werd wel geregeld, met de families, dorpsgenoten en vrienden, onder getuigen. Het huwelijk werd altijd in de omgeving (familie etc.) bezegeld en was dan rechtsgeldig. In Amerika, een land met een westerse cultuur, gaat een stel dat wil trouwen ook niet naar de burgerlijke stand, maar wordt het huwelijk in een kerk voltrokken en is dan rechtsgeldig.

In de Bijbel zien we, dat de vader de bruid aan de bruidegom geeft, waarbij de bruidegom dan een bruidsschat aan de familie van de bruid geeft, als erkenning en bezegeling van het huwelijk.

Het Hebreeuwse woord voor verbond is ‘berït’ en dat komt van het Hebreeuwse woord ‘bara’ dat ‘eten’ betekent. Met een maaltijd (bruiloft) werd het verbond afgesloten. In de Bijbel lezen we van huwelijksfeesten die zeven dagen duurden.

In de Bijbel is het verboden dat een man en een vrouw buiten het huwelijk seksuele gemeenschap met elkaar hebben. Werd dit toch gedaan, dan moest het stel trouwen. “Wanneer iemand een maagd verleidt, die niet ondertrouwd is, en gemeenschap met haar heeft, dan zal hij haar tegen de volle bruidsprijs tot vrouw nemen” (Ex 22:16).

In 1 Kor 6:16 zegt de Bijbel dat door seksuele gemeenschap man en vrouw “één lichaam” zijn. De seksuele eenwording is niet bedoeld als een tijdelijk genot, maar als ondersteuning van de eenwording tussen man en vrouw binnen het huwelijk. Seks is een privilege voor gehuwden. “Maar indien zij zich niet (seksueel) kunnen onthouden, dat zij trouwen; want het is beter te trouwen dan te branden” (1 Kor 7:9 OV) Een huwelijk is een verbond tussen man en vrouw, tot de dood hen scheidt. “Zo zijn zij niet meer twee, maar één vlees. Hetgeen dan God samengevoegd heeft, scheide de mens niet” (Mat 19:6).

In Maleachi 2 lezen we:
“13 In de tweede plaats doet gij dit: gij bedekt met tranen het altaar des Heren, onder geween en gezucht, omdat Hij Zich niet meer tot het offer wendt, noch het uit uw hand aanneemt als Hem welgevallig. 14 En dan zegt gij: Waarom? Omdat de Here getuige geweest is tussen u en de vrouw uwer jeugd, aan wie gij ontrouw geworden zijt, terwijl zij toch uw gezellin en uw wettige vrouw is. 15 Niet één doet zo, die voldoende geest bezit, want wat zoekt die ene? Het zaad Gods. Weest dan op uw hoede voor uw hartstocht, en dat men niet ontrouw worde aan de vrouw zijner jeugd. 16 Want Ik haat de echtscheiding, zegt de Here, de God van Israël, en dat men zijn gewaad met geweldpleging overdekt, zegt de Here der heerscharen. Daarom, weest op uw hoede voor uw hartstocht en weest niet ontrouw” (Mal 2:13-16).

‘Dat was voor toen’. Neen, dit geldt ook voor vandaag. Het Woord van God is voor eeuwig. Culturen en gewoonten kunnen veranderen, maar het Woord van God staat voor eeuwig vast. (Jes 40:8) Daar mogen wij ons leven naar richten. Daar staat God achter, en van daaruit mogen wij zegen en overwinning verwachten.

De proefperiode

Eén van de argumenten om te gaan samenwonen is, dat men eerst zekerheid wil hebben, alvorens men zich aan iemand wil binden. “Trouwen is zo definitief en brengt zoveel rompslomp mee, ook als het niet lukt, en men weer zou willen scheiden.” Deze opmerking is een probleem binnen onze cultuur. Als men verkiest samen te wonen boven het huwelijk omdat het huwelijk te definitief is, geeft men aan: A. niet zoveel vertrouwen in de relatie te hebben. B. dat men waarschijnlijk twijfelt aan de zekerheid van zichzelf en/of de partner C. niet zoveel geloof meer te hechten aan een relatie voor het leven.

“Maar hoe dan als we niet meer voor elkaar voelen, moeten we dan toch bij elkaar blijven, en elkaars leven tot een hel maken?”

De basis van een gezond huwelijk is liefde. Echte liefde is blijvend. Als liefde alleen maar gebaseerd is op een passie of een hartstocht, kan dat inderdaad problemen geven. Jezus geeft een mooi voorbeeld waarop liefde gefundeerd moet zijn: “Gij zult de Here, uw God, liefhebben uit geheel uw hart en uit geheel uw ziel en uit geheel uw verstand en uit geheel uw kracht” (Mark 12:30). Hij noemt vier pijlers:

Geheel uw hart (noem het hartstocht);
geheel uw ziel (noem het gevoelens);
geheel uw verstand;
geheel uw kracht.

Binnen een huwelijk kunnen zich momenten voordoen, dat (bijvoorbeeld) de hartstocht ver te zoeken is. Maar daar zijn nog drie pijlers die het huwelijk overeind houden. Een drievoudig, of in dit geval een viervoudig snoer wordt niet gauw verbroken. Van een huwelijk, waar de zegen van de Heer op rust, mogen wij verwachten dat de hartstocht terug zal keren. The family that prays together, stays together! (de familie die samen bidt, zal samen blijven.) Een mens bestaat uit geest, ziel en lichaam (1 Thes 5:23). Laat deze drie elementen ook een rol spelen bij het zoeken van een juiste levenspartner. Geest: zoek een partner waar je één van geest mee bent. Een spreekwoord zegt: “Twee geloven op één kussen, daar slaapt de duivel tussen.” Ziel: zie toe dat er ook een eenheid in gevoelens en streven is. Als in de verkeringstijd de bevestiging gekomen is van deze eenheid, zal de eenwording van het vlees binnen het huwelijk solide zijn. Nogmaals; een drievoudig snoer wordt niet snel verbroken.

Individualisme

We leven tegenwoordig in een “Ik cultuur”. We zijn eigen baas. Baas in eigen buik, over eigen toekomst, eigen voorkeur, eigen ik, want we leven in “de vrije tijd”. De vrijheid is zo groot, dat als een zwangere vrouw abortus wil plegen, ze dat niet eens met de vader hoeft te bespreken want ze is immers baas in eigen buik!? Er zijn gevallen bekend, dat de man niet eens wist, dat de vrouw ooit zwanger was. Tussen haakjes, al zou de man het weten, dan nog is abortus provocatus een verwerpelijke zaak. Het is niet meer dan laffe moord plegen op het ongeboren kind, die zichzelf niet verweren kan. Het is maar bij een klein percentage, dat abortus uit levensbelang van de moeder toegepast wordt. Maar deze reden wordt wel vaak als argument gebruikt om abortus vrij te pleiten. Meestal gebeurt het omdat de baby “ongelegen” komt. Ik geloof dat wij als volk en zeker onze wetgevers, die deze handeling gelegaliseerd hebben, hiervoor veel moeten verantwoorden tegenover onze Schepper. Het was een edelmoedig gebaar van de toenmalige koning Boudewijn van België, dat op de dag dat de abortuswet in België aangenomen werd, hij die dag geen koning was, omdat hij weigerde de abortuswet goed te keuren. Ook al is abortus dan zogenaamd gelegaliseerd, als Kerk van Jezus Christus, mogen wij dit niet goedkeuren en moeten wij ons daartegen verzetten. De vloek van een cultuur in verval is dat ze haar eigen kinderen dood. (vgl. Deut 28:53) De Bijbel geeft een verschil aan tussen vrijheid en losbandigheid. Verbondenheid met God geeft echte vrijheid, de vrijheid van de wereld brengt gebondenheid. Het “vrijheidsdenken” is mede oorzaak dat velen kiezen voor samenwonen. Wie wil zich nu nog binden? “Blijf vrij en zorg goed voor jezelf”; het toppunt van egoïsme. “Weet wel, dat er in de laatste dagen zware tijden zullen komen: want de mensen zullen zelfzuchtig zijn …” (2 Tim 3:1).

Financiële voordelen

Naast de vrees om een vaste huwelijks verbintenis aan te gaan, zijn er ook die voor samenwonen kiezen vanwege de financiële voordelen die ze daarin zien. Denk bijvoorbeeld aan een weduwe en weduwnaar, die een dubbel inkomen ontvangen. Zou de weduwe en/of weduwnaar trouwen, dan verliest de persoon daarbij haar/zijn pensioen. Omdat dit een groot financieel probleem werd in onze samenleving, heeft de wetgever op dit gebied een alternatief gevonden: geregistreerd samenwonen. Deze wet geldt niet alleen voor samenwonende stellen, maar ook voor bijvoorbeeld twee familieleden of vrienden die samen één woning betrekken. Er wordt dan ook niet gesproken over “partner”, maar over “huisgenoot”. Nu zijn er stellen die met behoud van twee woningen, zogenaamd twee huishoudens, wel samenwonen, maar zich niet zodanig laten registreren, om hierdoor hun inkomen niet in gevaar te brengen. Dit kan dus uitgelegd worden als van twee walletjes eten. Naast de morele kant is hier tevens sprake van het plegen van fraude.

Het huwelijk wordt een nieuwe familie

“Daarom zal de man zijn vader en moeder verlaten en zijn vrouw aanhangen”. Dit betekent niet dat hij zijn ouderlijk huis verlaat en bij zijn schoonouders intrekt, maar dat hij een nieuw gezin start. De man zal als hoofd en als priester van dit gezin zijn plaats innemen. Hij moet bereid zijn om zich toe te wijden aan zijn vrouw en gezin, zoals ook Christus Zich gaf voor de Gemeente. Eph 5:25; I Kor 7:3 De vrouw is hem als hulp en partner gegeven. Als er binnen een huwelijk een machtsstrijd voordoet, van wie eigenlijk de baas is, is dat huwelijk niet gezond. In een gezond huwelijk zal ieder zijn of haar eigen plaats innemen. Dit is een proces dat altijd voort duurt, en waarbij wij zeer zeker de Bijbel als richtsnoer nodig hebben. Het gezin is de hoeksteen van de samenleving. Daar leren we samen op te trekken, samen te delen, te verdragen, te lachen en te huilen, en uiteindelijk toch weer voor elkaar op te komen. God wil zijn zegen geven aan families. Er staan veel beloften in de Bijbel voor het huis en het geslacht van de rechtvaardige.

De Bijbel zegt: God haat de echtscheiding (Mal 2:16). Hij weet hoeveel pijn dit brengt, met name bij de kinderen. Er zijn duizenden, zo niet miljoenen kinderen met een gebroken hart en met opgekropte woede, omdat hun ouders niet meer samen zijn. Criminaliteit en slecht leergedrag komt het meest onder deze jongeren voor. Laten we niet vergeten dat het mooiste geschenk, dat de ouders aan hun kinderen kunnen geven, is dat ze een gelukkig huwelijk hebben. Daarbij voelt het kind zich gelukkig en veilig. En wordt het voorbereid op de toekomst, want… zoals de ouders zongen, piepen de jongen.

Geheimenis

Vanuit de gegevens die we hierboven gezien hebben, is het heel duidelijk dat God in de Bijbel aangeeft veel waarde te hechten aan het huwelijk. De Bijbel zegt verder over het huwelijk: “Dit geheimenis is groot, doch ik spreek met het oog op Christus en op de gemeente” (Ef 5:32). De Bijbel noemt het huwelijk “een geheimenis”, dat spreekt over de relatie van Christus en zijn Gemeente. Daar is geen ruimte voor een tweederangs- of surrogaat huwelijk.

Daarom moet de Kerk van Jezus Christus niet mee doen met het ongehuwd samenwonen en het afwijzen als seculair (werelds) gedrag. “Maar gij geheel anders, gij hebt Christus leren kennen …” (Ef 4:20). De samenwonenden willen we oproepen: Bespreek dit samen met uw partner, en breng de nodige verandering aan. God houdt van u! Hij heeft het goede met u en uw relatie voor.

Geschreven door: S.A. de Boer.