20 jaar geleden

De eeuw van de "Show Business"

Is ook de gemeente door deze tijdgeest getroffen? Zien vele kerken van vandaag er niet anders uit dan de “theaters?” Heeft de “show” het gewonnen van de kracht van de prediking? Hoe komt dat? Of mogen we deze vraag vandaag al helemaal niet meer stellen?

De Bijbel zegt:

“Want ons Evangelie kwam tot u niet alleen in woord, maar ook in kracht en in [de] Heilige Geest, en zeer volle zekerheid …”

“En daarom ook danken wij God onophoudelijk, dat u, toen u van ons [het] Woord van [de] prediking van God hebt ontvangen, het hebt aangenomen niet als een woord van mensen, maar zoals het waarlijk is, als Gods Woord, dat ook werkt in u die gelooft” (1 Thessalonika 1:5; 2:13).

Maar ook: “Hoe zullen zij nu Hem aanroepen, in Wie zij niet geloofd hebben? En hoe zullen zij geloven in Hem van Wie zij niet gehoord hebben? En hoe zullen zij horen zonder iemand die predikt?” (Romeinen 10:14).

Eén ding is toch wel duidelijk: hier spreekt God – het is immers Zijn Boek – over “prediking” en “woord” en niet over “show”, in welke vorm dan ook.

Onderstaand artikel kan Bijbels licht geven over datgene waarmee we in onze dagen overspoeld worden.

Op gevaar af dat dit artikel afgedaan wordt als zijnde “uit de tijd”, is het toch goed om het te publiceren en … te lezen. Misschien zal het helpen om de ogen weer opnieuw te openen voor de waarheid en de kracht van het Woord van God alleen …

Misschien … vinden we het wetboek weer terug … als eens Hilkía in de tijd van Josía (zie 2 Koningen 22). Hilkía hield het niet verborgen en bracht daardoor grote zegen onder het volk. Dat kan ook niet missen!!! Ook nu niet!!!

De eeuw van de “Show Business”

Feit is dat velen graag kerk en theater, speelkaarten en gebed, dans en sacrament met elkaar willen verbinden. Wanneer wij te zwak zijn ons tegen deze stortvloed te weer te stellen, kunnen wij toch minstens ervoor waarschuwen en vragen om zich daarvoor in acht te nemen. Als het (oude, prille) aanvankelijke geloof verloren en het enthousiasme voor het evangelie verdwenen is, is het niet verwonderlijk dat de mensen iets anders zoeken wat hen goed bevalt. Er is gebrek aan brood, daarom eten zij as; omdat zij de wegen van de Heer verwerpen, rennen zij onstuimig op het pad van de dwaling.

Charles Haddon Spurgeon

Tegen het einde van de negentiende eeuw liep “de eeuw van uitstallingen” ten einde; de eerste voortekenen voor dat wat volgen zou, konden waargenomen worden. De eeuw van de “Show Business” brak aan.

Terwijl Charles Spurgeon zijn strijd in de “Down-Grade-Kontroverse” uitvocht, begon een wereldwijde trend zichtbaar te worden die meer als al het andere de loop van de geschiedenis van de mens in de twintigste eeuw bepalen zou. Het was de opbloei van het amusement tot het eigenlijke middelpunt van het gezin en het culturele leven. Deze trend leidde tot het verdwijnen van de door Neil Postman zo genoemde “eeuw van uitstallingen”, gekenmerkt door ernstige gedachtenwisseling in boeken en door gesprekken (preken, debatten, lezingen). In plaats daarvan kwam “de eeuw van Show Business” in vermaak en amusement de belangrijkste en meest tijdrovende aspecten van het menselijk samenzijn uitbeelden.

Theater, film, en in veel hogere mate de televisie, hebben de “Show Business” in het centrum van ons leven geplaatst. Het televisietoestel vormt uiteindelijk het middelpunt van ons huis.

In de Show-Business komt het niet op waarheid aan; wat telt is enkel de amusementswaarde. De inhoud betekent weinig maar hoe het gebracht wordt, daar gaat het om. Met de woorden van Marshall McLuhans is “het medium” de boodschap. Helaas beheerst deze manier van denken de kerk precies zo als de wereld.

A.W. Tozer schreef al in 1955: >>Eeuwenlang bewaarde de kerk zichzelf voor werelds vermaak doordat zij dit hield voor dat wat het is, een uitvinding om de tijd te doden; een toevlucht voor de storende stem van het geweten; een mogelijkheid om zijn opmerkzaamheid van de morele verantwoordelijkheid af te leiden. Daarvoor werd de kerk door de kinderen van deze wereld ook altijd scheef aangezien. Maar in de laatste tijd is zij de afwijzing moe geworden en heeft geen lust meer om te strijden. Zij schijnt besloten te hebben dat, wanneer zij de grote god “amusement” al niet meer kan overwinnen, zij dan maar met hem samen moest samenhokken om uit zijn mogelijkheden het beste zien te maken. Zo ontvouwt zich voor ons vandaag een verbazingwekkend scenario: miljoenen dollars worden tot dit onheilige doel uitgegeven door aardse genoegens voor de zogenaamde “zonen van de hemel” te produceren. Religieus amusement verdringt op vele plaatsen het ernstig bezig zijn met God. Vele gemeenten zijn heden ten dage nauwelijks meer dan armzalige theaters waarin derdeklas producenten hun ongeregelde goederen aan de man trachten te brengen en dat met volle goedkeuring van evangelische leiders die (wel) nauwelijks een (heilige) verklaring (tekst) tot rechtvaardiging voor hun plichtsverzaking naar voren zouden kunnen brengen. En nauwelijks niemand durft de stem daar tegen te verheffen.<<

Naar huidige maatstaven schijnen de gronden voor Tozer’s opwinding bagatellen (onbetekenend) te zijn. Bijvoorbeeld vertoonden toentertijd verschillende gemeenten bij de avonddienst Christelijke films om mensen te lokken, of in jeugdbijeenkomsten werd vlotte muziek gespeeld, of er traden sprekers op wier specialiteit humor was. Sport en spel begonnen in de kerkelijke jeugdarbeid een sleutelrol te spelen. Terugziend mag inderdaad Tozer’s verdriet onbegrijpelijk lijken. Immers windt zich vandaag nauwelijks nog iemand over deze methode op die in de vijftiger jaren als radicale vernieuwingen golden. Tegenwoordig wordt over het algemeen het meeste daarvan voor gebruikelijk (normaal) aangezien.

Tozer veroordeelde niet spel, muziekstijl of de film op zich. Hem ging het om de filosofie die aan deze aktiviteiten ten gronde ligt. Hij sloeg alarm wegens de dodelijke verandering van inzicht. Hij zag hoe evangelischen het amusement als middel tot gemeentegroei gingen aanwenden en geloofde dat daardoor de kerkelijke prioriteiten door elkaar raakten. Hij vreesde dat frivole verstrooiing en vleselijk vermaak in de gemeente eventueel het verlangen van de mensen naar ware dienst aan God en de prediking van het Woord van God zou kunnen verstoren.

Hij had daarin gelijk. Ja, Tozer’s terechtwijzing van de kerk wordt des te actueler hoe meer wij het einde van de eeuwen naderen. Hij onderkende, zoals eerder Spurgeon, een trend, die eerst in onze generatie tot volle ontplooiing zou komen. Waarmee de kerk in Spurgeon’s dagen flirtte, daardoor werd zij in Tozer’s dagen verblind, en vandaag is zij daarvan bezeten. Erger nog, de vormen van het in de kerk gepraktiseerde amusement zijn totaal werelds, ontbloot van alles wat christelijk is.

Een artikel in het “The Wallstreet Journal” maakte een kanttekening bij de aankondiging van een bekende gemeente “zich tijdens de zondagavonddienst te laten opfrissen/opkikkeren”.

De gemeente organiseerde een voorstelling van een worstelwedstrijd, uitgevoerd door de kerkelijke medearbeiders. Om voor dit doel fit te zijn hebben tien van hen trainingsuren bij Tugboat Taylor, een voormalige beroepsbokser, genomen; deze bracht hen bij hoe men aan de haren trekt, tegen het scheenbeen schopt en de lichamen omvergooit zonder werkelijk schade aan te richten. De medearbeiders mogen dan wel geen schade veroorzaken maar welke uitwerking heeft zo’n vertoning op de kerkelijke boodschap? Wordt niet het Evangelie verduisterd en een karikatuur van het boze gemaakt door zulke dwaasheden? Men kan zich voorstellen wat Spurgeon en Tozer daarvan gezegd zouden hebben. Deze worstelwedstrijd is geen obscuur voorbeeld uit een excentrieke gemeente ergens heel ver weg. Het vond tijdens een avondgodsdienst van één van de vijf grootste gemeenten van Amerika plaats. Soortgelijke dingen kunnen van vele leidende kerken die alle voor echt evangelisch gelden, bericht worden.

Sommige mogen dan beweren dat het middel er niet toe doet, als de Bijbelse boodschap maar gebracht wordt, maar dat is onzin. Wanneer het amusementsmedium de sleutel is om grote massa’s aan te lokken, waarom daar dan niet helemaal in gegaan? Waarom geen echt carnaval? Een getatoeëerde acrobaat zou op een hoog evenwichtstouw kunnen jongleren en daarbij Bijbelverzen schreeuwen, terwijl een afgerichte hond op zijn kop balanceert. Dat trekt de massa aan. En de inhoud van zijn boodschap zou zuiver Bijbels zijn. Dit is een bizarre voorstelling maar zij maakt duidelijk hoe het medium de boodschap verwateren of zelfs verstoren kan.

En treurigerwijze onderscheidt zich dit beeld nauwelijks van dat wat in enkele gemeenten plaats vindt. Er zijn bijna geen grenzen voor dat wat moderne kerkelijke leiders bereid zijn te doen, om mensen te lokken die in godsdienst en prediking niet geïnteresseerd zijn. Te veel hebben de mening overgenomen dat de kerk mensen moet winnen door het aanbieden van alternatieven voor de prediking.

Hoe ver zal de kerk nog wel niet gaan in haar wedstrijd met Holywood? Een grote gemeente in het zuidwesten van de USA heeft voor een half miljoen dollar een ‘speciaal-effect-systeem’ gekocht dat in de zaal rook, vuur, vonkenregen en Laserlicht kan voortbrengen. Daartoe stuurde de kerk enige medearbeiders naar Bally’s Casino in Las Vegas om daar de nodige ervaringen te verkrijgen. De prediker beëindigt een godsdienst omdat hij ten “hemel” opvoer. Onzichtbare draden trokken hem uit het gezichtsveld terwijl koor en orkest de rook-, vuur- en lichtshow illustreerden. Dat was voor deze prediker niets ongewoons. “Door zulke effecten is zijn kerk altijd boordevol”. Hij huurt een motorkettingzaag en velt een boom om iets te verduidelijken. Op de vierde juli organiseerde hij het grootste vuurwerk in de stad, Hij kwam met een geleende olifant, een kangeroe en een zebra naar het Kerstfeest. Bij het Kerstfeest hoorden 100 clowns om de kinderen van de gemeente kersgeschenken te geven.

Zulke dwaasheden zouden stof voor Spurgeon’s verschrikkelijkste nachtmerries hebben gegeven. En zelfs Tozer zou niet hebben kunnen voorzien met welke extremiteiten zich evangelischen zouden laten inlaten om zich voor de grote god “amusement” te buigen.

J.F. MacArthur

Uit het boek: “Wenn Salz kraftlos wird”; © “Sound Words”.

Geplaatst in: ,
© Frisse Wateren, FW